Αδελφοί Κακούλη - Φωτογραφία ζευγαριού στην Τραπεζούντα

Πρόκειται για μια χονδροχάρτινη (εκτυπωμένη σε χοντρό χαρτόνι δηλαδή) φωτογραφία ενός ζευγαριού τραβηγμένη στο ιστορικό φωτογραφείο «Η Μαύρη Θάλασσα» των αδελφών Κακούλη στην πόλη της Τραπεζούντας.

Ο Κυριάκος, ο Μιλτιάδης και ο Θρασύβουλος Κακούλης ήταν τρεις γιοι του ιερέα και αγιογράφου Ελευθέριου με καταγωγή από την Τραπεζούντα. Ο Μιλτιάδης, φοίτησε στο ιστορικό Φροντιστήριο της πόλης και έπειτα σπούδασε φωτογραφία στο Παρίσι. Επιστρέφοντας στην γενέθλια του πόλη, εργάστηκε  στο φωτογραφείο «Η Μαύρη Θάλασσα» που είχε ήδη ιδρύσει ο αδελφός του Κυριάκος, το μοναδικό μέχρι τότε καλλιτεχνικό φωτογραφείο της πόλης.

Ήταν τόσο σημαντικό το επίπεδο της δουλειάς τους που ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ Β΄ γύρω στο 1895 ανέθεσε στον Κυριάκο την φωτογράφιση των δημόσιων κτιρίων και των χριστιανικών μνημείων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από το φωτογραφείο, πέρασε ένα μεγάλο μέρος της αστικής τάξης της πόλης – Έλληνες στην πλειοψηφία τους – προκειμένου να απαθανατιστούν μέσω ενός φωτογραφικού πορτραίτου.

Ο Κυριάκος πέθανε στον Πόντο. Μετά την Γενοκτονία και την Ανταλλαγή, ο Μιλτιάδης με τον Θρασύβουλο πέρασαν στην ελεύθερη Ελλάδα όπου και το ταλέντο τους αναγνωρίστηκε γρήγορα αφού έγιναν οι προσωπικοί φωτογράφοι του Νικόλαου Πλαστήρα. Το 1942 πέθανε ο Θρασύβουλος και το 1954 ο Μιλτιάδης. Το 2010 η ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδας κυκλοφόρησε λεύκωμα με φωτογραφίες τους.

Όσον αφορά το τεκμήριο που βρίσκεται στην κατοχή μας, απεικονίζει ένα ζευγάρι νεαρής ηλικίας που προέρχεται από την υψηλή οικονομικά κοινωνία της πόλης. Αυτό γίνεται αντιληπτό από την ενδυμασία τόσο της γυναίκας όσο και το άντρα ο οποίος είναι ντυμένος με ευρωπαϊκά ρούχα (πουκάμισο, γραβάτα, παλτό). Κάτω αριστερά αναγράφεται «Cacouli Freres” (αδελφοί Κακούλη) και «Photographes Mer Noire” (Φωτογραφίες της Μαύρης Θάλασσας). Σημαντικά στοιχεία μας δίνει το πίσω μέρος της φωτογραφίας. Εκεί αναγράφεται η επωνυμία του φωτογραφείου «ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΙΟΝ Η ΜΑΥΡΗ-ΘΑΛΑΣΣΑ Αδελφοί Κακούλη» και ο τόπος «ΕΝ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΙ». Προσέξτε το επίπεδο της καλλιτεχνίας, τόσο στην φωτογραφία όσο και στις επιγραφές στο πίσω μέρος.

Πρόκειται για ένα ακόμα τεκμήριο το οποίο επιβεβαιώνει το υψηλό οικονομικό και πνευματικό επίπεδο οποίο είχε φτάσει ο Ελληνισμός στον Πόντο (τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα) στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.